حصیر بافی
در این مقاله قصد دارم در مورد حصیر بافی و صنایع دستی حصیر بافی توضیحات مختصری بدهم. حصیر بافی یکی از زیباترین هنرهای صنایع دستی می باشد.
ابتدا یه تعریفی از صنایع دستی داشته باشیم. ﻃﺒﻖ آﺧﺮﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﮔﺮوﻫﻰ از ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن، ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﻰ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اى از ﻫﻨﺮ - ﺻﻨﻌﺖ ﻫﺎ، اﻃﻼق ﻣﻰ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﺪه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮاد اوﻟﻴﻪ ﺑﻮﻣﻰ و اﻧﺠﺎم ﻣﺮاﺣﻞ اﺳﺎﺳﻰ ﺗﻮﻟﻴﺪ آن ﺑﻪ ﻛﻤﻚ دﺳﺖ و اﺑﺰار دﺳﺘﻰ، ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻬﻴﻪ و ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﻰ ﻣﻰ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﺎﻣﻞ وﺟﻪ ﺗﻤﺎﻳﺰ اﺻﻠﻰ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت از ﻣﺼﻨﻮﻋﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﺎﺷﻴﻨﻰ و ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ اى اﺳﺖ.١
در ﻛﻠﻴﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎى ﺟﻬﺎن، ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﻪ ﭼﻬﺎردﺳﺘﻪ ى ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺳﻨﮕﻴﻦ، ﺳﺒﻚ، ﻛﻮﭼﻚ و دﺳﺘﻰ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻰ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ داراى ﺧﺼﻮﺻﻴﺎﺗﻰ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﺧﻮد اﺳﺖ. ٢ ﺑﺮاى ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﻰ و اﻫﻤﻴﺖ آن ﻣﻰ ﺑﺎﻳﺴﺖ اﺑﺘﺪا ﺗﻌﺎرﻳﻒ، وﻳﮋﮔﻰ ﻫﺎ و داﻣﻨﻪ ى ﻋﻤﻞ رﺷﺘﻪ ﻫﺎى ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﺧﺎص ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻰ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد.
ﺣﺼﻴﺮﺑﺎﻓﻰ ﻳﻜﻰ از ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺗﺮﻳﻦ ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺸﺎء ﻧﺴﺎﺟﻰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮد. ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ و ﻣﺪارك ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه ﮔﻮاه آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ زﻳﺮاﻧﺪازﻫﺎى ﺑﺸﺮى از ﻧﻰ و ﮔﻴﺎﻫﺎن ﺑﻮده و اوﻟﻴﻦ ﺳﺮﭘﻨﺎه ﻫﺎ ﭘﺲ از زﻧﺪﮔﻰ در ﻏﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺣﺼﻴﺮ و ﻧﻰ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ . اﻣﺮوزه در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺸﻮرﻣﺎن ﻛﻪ دﺳﺘﺮﺳﻰ ﺑﻪ ﺑﺮگ درﺧﺖ ﺧﺮﻣﺎ، ﺳﺎﻗﻪ ﮔﻨﺪم، ﻧﻰ و ﺗﺮﻛﻪ وﺟﻮد دارد، ﻣﺤﺼﻮﻻت اﻳﻦ رﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺼﻴﺮﺑﺎﻓﻰ، ﺳﺒﺪﺑﺎﻓﻰ، ﻣﺮوارﺑﺎﻓﻰ، ﺗﺮﻛﻪ ﺑﺎﻓﻰ، ﭼﻢ ﺑﺎﻓﻰ و ﭼﻴﻎ ﺑﺎﻓﻰ راﻳﺞ اﺳﺖ . اﻳﻦ ﻫﻨﺮ ﺻﻨﻌﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻰ ﺧﺎﻧﮕﻰ در ﺑﺴﻴﺎرى از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻛﺸﻮر رواج دارد و ﺑﺮﺧﻼف ﺑﻴﺸﺘﺮ رﺷﺘﻪ ﻫﺎى ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﻰ ﻛﻪ زﻧﺎن در زﻣﺴﺘﺎن و ﻓﺼﻮل ﻓﺮاﻏﺖ از ﻛﺎر ﻛﺸﺎورزى ﺑﻪ آن ﻣﻰ ﭘﺮدازﻧﺪ، ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﻓﺼﻮل ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﭘﺮروﻧﻖ ﺑﻮده
و ﺿﻤﻦ ﭘﺮﻛﺮدن اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان ﺧﺎﻧﻪ دار و ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﻰ ﻛﺎرﺑﺮدى ﻛﻪ در زﻧﺪﮔﻰ ﺧﻮدﺷﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻰ ﮔﻴﺮد، در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺧﺮﻳﺪار دارد . ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮآورده ﻫﺎﻳﻰ ﻣﻰ ﺳﺎزﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻫﺎى ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺸﻮر ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﻰ ﺷﻮد و ﻋﺪه زﻳﺎدى از ﻣﺮدﻣﺎن دﻳﮕﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻛﺸﻮرﻣﺎن ﻧﻴﺰ از آن ﻫﺎ ﺧﻮاه ﺑﻪ ﺻﻮرت وﺳﺎﻳﻠﻰ زﻳﻨﺘﻰ ﻳﺎ ﻣﺼﺮﻓﻰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ.
با تشکر از مقاله دکتر مهناز شایسته فر